ยุคนี้ที่สังคมให้ความสำคัญกับการรักษาสุขภาพจิต จริง ๆ แล้วสุขภาพจิตคืออะไร? สุขภาพจิตที่ดี เป็นอย่างไร? มองโลกในแง่ดีถือว่ามีสุขภาพจิตที่ดีแล้วหรือยัง? สุขภาพจิตที่ดีนั้นเราจะสร้างได้อย่างไร?

มาหาคำตอบกันในรายการพูดคุย X คุณรัชดาภรณ์ ศรีวิลัย นักจิตวิทยาคลินิก 🙂 หรือรับฟังได้ที่ Alljit Podcast

สุขภาพจิตคืออะไร 

สุขภาพจิต ตีความง่าย ๆ คล้ายสุขภาพกายก็คือ มีความสุขสบายทางด้านจิตใจ ความแข็งแรงทางด้านจิตใจ ซึ่งประกอบไปด้วย ความคิด อารมณ์ และพฤติกรรมของบุคคลที่ส่งผลต่อจิตใจของเรา 

” ถ้าสุขภาพจิตที่ดี อะไรที่อยู่รอบ ๆ ตัวเราก็ดีไปด้วย “

สุขภาพจิตที่ดี เป็นอย่างไร 

เรามีความเเข็งแรงและปรับตัว ต่อสิ่งต่าง ๆ ที่เข้ามาไม่ว่าจะเป็น สถานการณื บุคคล ภาวะอารมณ์ ไม่ว่าจะเป็นกับคนอื่น หรือตัวเอง เราก็จะสามารถปรับสมดุลในตัวเองได้ อย่างเช่นเราโกรธ ไม่แปลว่าเราสุขภาพจิตแย่

แต่หมายถึงว่าเราเรียนรู้ที่จะปรับตัวกับความโกรธของเราอย่างไร แล้วเลือกแสดงออกพฤฟติกรรมอย่างไร ให้เหมาะสมกับสถานการณ์ตอนนั้น สามารถหยึดหยุ่ดได้มากขึ้นเมื่อมีอะไรเกิดขึ้นกับเรา 

มองโลกในแง่ดีถือว่ามี สุขภาพจิตที่ดี ? 

ความคิดในแง่บวก ไม่ได้หมายความว่า คิดในด้านดีดี แต่มันคือการคิดแบบ Plus ที่แปลว่าบวก นั่นหมายความว่า เรามีความหลากหลายด้านความคิด

เพราะฉะนั้นถ้าเรามีความคิดด้านดี หรือด้านบวกได้นั่นหมายความาว่า เราคงหาทางเลือกที่หลากหลายให้กับความคิดของตัวเองได้ด้วยเช่นกัน

สุขภาพจิตสำคัญอย่างไร 

สุขภาพจิตสำคัญเช่นกับสุขภาพกาย เมื่อร่างกายเเข็งแรงไม่มีโรคภัย เราก็จะสุขภาพจิตดีไปด้วย มีแรงจูงใจไปทำอะไรหลาย ๆ อย่าง เมื่อไหร่ก็ตามที่เราสามารถดูแลสุขภาพจิตให้ดี สดชื่น แจ่มใส โรคต่าง ๆก็อาจจะเกิดขึ้นช้า หรือไม่เกิดขึ้น 

รีเช็คสุขภาพจิตได้อย่างไร 

1.สังเกตที่ความคิด 

–  สังเกตเมือมีอะไรเกิดขึ้นในความคิดของเรามาด ๆ เราจะขาดสมาธิ จดจ่อได้ยาก

–  กระบวนการคิดค่อย ๆ แย่ลง เกิดความลังเล ตัดสินใจด้วยตัวเองไม่ค่อยได้

–  ความคิดหมกหมุ่ม หรือคิดมาก ทั้ง ๆ ที่เราเองทราบว่าไม่มีประโยชน์ที่จะคิด

2. สังเกตที่อารมณ์ 

อ่อนไหว หงุดหงิด โมโห ได้ง่ายมากมากขึ้นกว่าเดิม รวมถึงจัดการ และควบคุมตัวเองได้น้อยลง อย่างเช่น เมื่อก่อนเมื่โมโหคนเสียงดังแค่ประมาณหนึ่ง

แต่พอมาวันนี้เสียงดังแค่นิดเดียวส่งผลกระทบต่อเรามาก แสดงว่า ภายในใจมีช่องว่างที่จะรับสิ่งเหล่านี้ได้น้อยลง ก็ทำให้เราอดทนต่ำลง

3.สังเกตพฤติกรรม 

โดยการฟังคำสะท้อนจากคนรอบข้าง เช่น เพื่อน ๆ บอกว่าไม่ค่อยออกไปพบเพื่อน ไม่ค่อยพูดคุยเข้าสังคมเช่นเคย รวมไปถึง พฤติกรรมการกิน และนอนเปลี่ยนแปลงไป เช่น ทานข้าวน้อยลงมาก นอนไม่หลับ 

สุขภาพจิตแย่ ทำอย่างไรดี 

ประเมินตนเองว่าสิ่งที่เกิดขึ้นคืออะไร มีปัญหาใดที่เราควบคุมได้ แลปัญหาที่ควบคุมไม่ได้ จากนั้นเราค่อย ๆ จัดการกับปัญหาที่จัดการได้ อย่างน้อยจากปัญหาหลายๆ อย่างที่มีก็ค่อย ๆ ลดลงได้ 

แต่ในส่วนของปัญหาที่ควบคุมไม่ได้ และส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันก็สามารถเข้าไปพบผู้่เชี่ยวชาญได้ ไม่ใช่เรื่องแปลก 

สุขภาพจิตที่ดี สร้างได้อย่างไร

1. ลงมือทำในสิ่งที่เราชอบและมีความสุข

2. ทำในสิ่งที่เราอยากลองทำ เพื่อสร้างความสุขให้ตัวเอง

3. ฝึกคุยกับตัวเอง หมายถึง ค่อย ๆ เติมสิ่งที่ดีดี ที่เกิดขึ้นให้กับตัวเอง

4. ฝึกสติ เพื่อทำให้เราจัดการอารมณ์ คิด และตัดสินใจได้อย่างเหมาะสมมากยิ่งขึ้น

ติดตามบทความอื่น ๆ ได้ที่นี่