Toxic People มีหลากหลายประเภท เราจะมาทำความรู้จักกับ เห็นแก่ตัว

เห็นแก่ตัว

‘เห็นแก่ตัว’ เป็นคำที่เรารับรู้ความหมายการกระทำ ที่คนอื่นกระทำใส่เรา หรือใส่คนอื่น ถ้าคนนี้เขาทำลักษณะของคำว่า เห็นแก่ตัว เราจะรู้ว่านี่แหละคือการเห็นแก่ตัว 

Melissa Deuter ผู้ช่วยศาสตราจารย์ด้านจิตเวชศาสตร์คลินิก กล่าวว่า ความเห็นแก่ตัวเป็นคำที่ดูน่าเกลียด แต่จริง ๆ แล้วมีความหมายที่แตกต่างกันอยู่สองอย่าง

อย่างแรกคือการเป็นคนใจร้ายและไม่เกรงใจผู้อื่น แต่อีกอย่างหนึ่งคือการที่เราต้องรับผิดชอบต่อการตอบสนองความต้องการของเรา

ซึ่งถือเป็นส่วนสำคัญของการเป็น “ผู้ใหญ่” หมายความว่าถ้าเราใช้ความเห็นแก่ตัวในสถานการณ์หรือช่วงเวลาที่ถูกต้อง เราก็จะสามารถใช้ชีวิตได้อย่างราบรื่นและมีความสุขมากยิ่งขึ้น

ทำไมคนเราถึงเห็นแก่ตัว?

• การเลี้ยงดู

วิธีการเลี้ยงลูกเป็นสาเหตุหลักของการปลูกฝังนิสัยเห็นแก่ตัวให้กับลูก การเลี้ยงดูแบบตามใจที่มากเกินไป ทำให้ลูกมองตัวเองเป็นจุดศูนย์กลาง

เอาแต่ความต้องการตัวเองเป็นหลัก ก็สามารถทำไปสู่ขาดการเคารพและเห็นอกเห็นใจคนอื่น

• สัญชาตญาณการเอาอยู่รอดของมนุษย์

สัตว์มีความเห็นแก่ตัวเหมือนกับมนุษย์ แต่มนุษย์มีสติปัญหาที่แตกต่างจากสัตว์และเราก็เป็นมนุษย์ที่สามารถสัมผัส รับรู้ ความคิด ความเห็นแก่ตัวได้

และปกติเมื่อมีความรู้สึก กลัว เกิดขึ้น มนุษย์มีจะเกราะป้องกันความรู้สึกนี้ บางครั้งก็อาจเลือกใช้ความเห็นแก่ตัวมาปกป้องการอยู่รอดของตัวเอง

เมื่อไหร่ที่ควร เริ่มเห็นแก่ตัว

• เมื่อต้องการอยู่คนเดียว หรือทำตามใจตัวเอง

เคยไหม? เวลามีเพื่อนมาชวนออกไปข้างนอก แล้วเราอยากจะตอบว่า “ไม่อยากไป เพราะอยากอยู่บ้านมากกว่า” แต่ก็ไม่กล้าพอที่จะพูดออกไป

เพราะกลัวเพื่อนไม่เข้าใจว่าทำไมเราถึงเลือกที่จะอยู่คนเดียวมากกว่าออกไปใช้เวลากับกลุ่มเพื่อน ไม่ต้องรู้สึกผิดหากเราเลือกที่จะใช้เวลากับตัวเอง

มากกว่าที่จะสละเวลาส่วนตัวอันมีค่าให้กับคนอื่น และเราเชื่อด้วยว่าคนที่เขารู้จักเราจริง ๆ จะไม่มองว่าเราเห็นแก่ตัว

• เมื่อถึงเวลาต้องพาตัวเองออกมาจากความสัมพันธ์ งาน และอื่นๆ

ช่วงเวลาที่ยากลำบากของใครหลาย ๆ คนคงจะหนีไม่พ้นช่วงเวลาที่ต้องเลิกกับแฟน หรือลาออกจากงาน 

หลายครั้งเรามักจะไม่กล้าก้าวออกมาจากความสัมพันธ์เพราะกลัวจะไปทำร้ายใครบางคน

แต่ถ้าการอยู่ในพื้นที่นั้นทำให้เรารู้สึกแย่ เราก็ต้องกล้าที่จะบอกลา ไม่ว่าจะเป็นความสัมพันธ์ งาน หรืออะไรก็ตาม

เพราะมันคือช่วงเวลาที่เราต้องให้ความสำคัญกับตัวเองก่อนเป็นอันดับแรก

• เมื่อเรา “ให้” มากกว่า “รับ”

“ความสัมพันธ์ที่ดี เมื่อเป็นผู้รับแล้ว ก็ต้องเป็นผู้ให้ที่ดีด้วย” ลองสังเกตดูว่าตอนนี้เรากำลังอยู่ในความสัมพันธ์ที่มีความสมดุลระหว่างการให้และการรับอยู่หรือเปล่า

ถ้าเราเป็นฝ่ายให้มากกว่าก็ถึงเวลาที่เราต้องทำอะไรสักอย่างแล้ว เช่น เปิดอกพูดคุยกัน หรือตัดคนเหล่านั้นออกไปจากชีวิต

เพราะถ้าเราไม่ทำอะไรและปล่อยไปเฉยๆ ความสัมพันธ์แบบนี้ก็จะทำให้เกิดความเหนื่อยล้าทั้งกายและใจในอนาคตได้

สำหรับคนที่ “ให้” คนอื่นตลอดเวลา จนตัวเองรู้สึกเหนื่อยล้าและเครียดเอง ในบางครั้งเราก็ต้อง “เห็นแก่ตัว” และให้ความสำคัญกับตัวเองบ้าง

เพื่อดูแลสุขภาวะทางร่างกาย อารมณ์ และจิตใจของตัวเอง

“ความเห็นแก่ตัว” เป็นเหมือนดาบสองคม ถ้าเราใช้ในทางที่ถูกต้องมันก็จะให้ประโยชน์แก่ตัวเรา แต่ถ้าใช้ในทางที่ผิดผลลัพธ์ก็จะออกมาตรงกันข้าม

จัดการกับความ เห็นแก่ตัว

การที่เราเริ่มคำนึงถึงสิ่งเล็ก ๆ รอบตัวให้มากขึ้น มันจะทำให้เราใจกว้าง และลดการเห็นแก่ตัวลงไปเองทีละน้อย การสร้างนิสัยไม่เอาแค่ตัวเองหรือคนที่ฉันรัก

เช่น การทำถูกกฎระเบียบของสังคม ซึ่งไม่รู้ว่ามีอะไรมาวัดได้ นั่นก็คือกฎหมาย เมื่อไหร่ที่เราคำนึงถึงส่วนรวมได้มันเหมือนเราตัวเล็กลง แล้วเราจะมีนิสัยไม่เห็นแก่ตัว  

‘ตัวเองต้องมีความสุขก่อนที่จะทำให้คนอื่นมีความสุข’ เป็นการเห็นแก่ตัวในแง่ดี ที่ทำให้ตัวเองมีความสุขก่อนเพื่อที่จะสามารถเผื่อแผ่ความสุข

ความอบอุ่นไปถึงคนรอบข้างได้ ก็อยากให้ทุกคนเห็นแก่ตัวแบบมีความสุข และไม่ทำร้ายคนอื่น 🙂

ที่มา :

เห็นแก่ตัวบ้างก็ไม่เป็นไร! รวม 5 ช่วงเวลาที่เราต้องใส่ใจตัวเอง

How to Stop Being Selfish