” กำลังใจ ” คืออะไร? กำลังใจจากตัวเองหรือจากคนอื่นสำคัญกว่า? ถ้าไม่มีใครกำลังใจเลย… จะเริ่มต้นให้กำลังใจตัวเองยังไงดี? มาร่วมพูดคุยและแชร์เกี่ยวกับการให้กำลังใจตัวเอง

ในมุมมองจิตวิทยา กำลังใจ คืออะไร?

กำลังใจคืออะไรที่ทำให้เรารู้สึกว่ามี energy ที่จะทำบางอย่างต่อไป คืออะไรที่ทำให้เรารู้สึกดี เราอยากจะฮึดสู้อีกครั้ง

กำลังใจ จากตัวเองหรือคนอื่นสำคัญกว่า?

ตอบยากมาก มองว่าขึ้นอยู่กับความต้องการของบุคคล สำหรับบางคน การสร้างกำลังใจให้ตัวเองนั้นเพียงพอแล้วที่จะทำให้รู้สึกว่าอยากทำสิ่งต่าง ๆ

การให้รางวัลเพื่อเป็นกำลังใจให้ตัวเอง ทำให้เราอยากกลับไปสู้กับปัญหา แต่สำหรับบางคนการให้กำลังใจตัวเองอาจไม่ตอบโจทย์ความต้องการได้ 

กำลังใจจากคนอื่นเลยอาจจะเป็นตัวช่วยชาร์จพลังให้เขาไปต่อได้มากขึ้น ทั้งสองอย่างคงสำคัญพอ ๆ กัน แต่ละคนคงมีความต้องการที่แตกต่างกัน

กำลังใจ มีข้อเสียไหม?

ถ้าต้องการกำลังใจมาก ๆ บ่อย ๆ โดยที่ไม่รู้สึกว่าเติมเต็มสักที รวมถึงต้องใช้กำลังใจในการสร้างแรงจูงใจอยู่ตลอดเวลา โดยที่ไม่สามารถแปรเปลี่ยนเป็นอย่างอื่นได้

เลยอาจจะเกิดเป็น ‘ภาวะพึ่งพิง’ มากเกินไป เราจะอยู่อย่างไรถ้าไม่มีกำลังใจ แปลว่าเราไม่จำเป็นต้องทำอะไรแล้ว ไม่จำเป็นต้องสู้กับปัญหาแล้ว คงไม่ดีกับเรามากนัก

อะไรบ้างที่ทำให้หมด กำลังใจ ได้ง่ายๆ?

ตัวเราเอง ตัวเราเองนั่นแหละที่เป็นคนสร้างเงื่อนไขเหล่านั้นที่ทำให้หมดกำลังใจ ตัวเราเองคงเป็นปัจจัยหลักและปัจจัยเดียวที่ถูกแปรผัน ที่ทำให้รู้สึกว่า ไม่อยากทำอะไรแล้ว

ไปต่อไม่ได้แล้ว ถ้าลองนึกภาพตามว่า เราลองไม่ต้องการกำลังใจจากคนอื่น แล้วเราอยู่ได้ ไปต่อได้ ถ้าแค่นี้โอเคแล้วและไปต่อในรูปแบบนี้คงดีกว่า ถ้าไม่สร้างเงื่อนไขให้ว่า

ต้องหมดกำลังใจหรือต้องมีกำลังใจอยู่ตลอด  สำคัญที่เราจะสร้างเงื่อนไขแบบไหน คนอื่นอาจจะเป็นปัจจัยหนึ่งที่เข้ามาทำให้ท้อแท้ แต่ถ้าเราไม่รับ สิ่งนั้นคงทำอะไรเราไม่ได้

ทำได้ดีแล้วแต่ไม่เคยได้รับคำชม รับมืออย่างไร?

แปลว่าเรามีความคาดหวังว่าสิ่งที่เราทำ ทุกคนจะต้องชื่นชม เราทำสิ่งเหล่านั้นบนพื้นฐานของความต้องการการยอมรับจากคนอื่นหรือเปล่า เราถึงต้องรอคำชื่นชมจากคนอื่น

เพื่อเข้ามาเติมเต็มความรู้สึกของตัวเองให้มีกำลังใจต่อ คงต้องมองว่าเราต้องการกำลังใจเพราะอะไร วันหนึ่งที่เราทำแล้วไม่ได้กำลังใจ ทำให้เราบั่นทอนอย่างไร?

เรารู้สึกอย่างไรกับตัวเองในวันแบบนั้น? อาจจะต้องกลับไปมองว่า เป็นเรื่องจริงหรอ ว่าเราทำอะไรสักอย่างหนึ่ง เราต้องได้รับคำชม? เราชื่นชมตัวเองได้ไหม?

เราบอกกับตัวเองได้ไหม? ว่าเราเป็นเวอร์ชันที่ดีที่สุดแล้วเราเต็มที่กับสิ่งที่ทำแล้ว รวมไปถึง… เราให้กำลังใจตัวเองในวันที่ไม่ได้กำลังใจจากใครได้หรือเปล่า?

คงเป็นเรื่องยากที่จะบอกว่าจะรับมืออย่างไร แต่ลองคุยกับตัวเองดีกว่า ว่าจำเป็นแค่ไหน? เพราะอะไรเราถึงอยากได้กำลังใจ?

สร้างกำลังใจให้ตัวเองอย่างไรให้ก้าวผ่านวันยาก ๆ ไปได้?

ต้องถามตัวเองก่อนว่า กำลังใจของเราหน้าตาเป็นแบบไหน? เพราะว่าหน้าตาของคำว่ากำลังใจสำหรับแต่ละคนไม่เหมือนกัน บางคนเป็นคำพูดคำชม บางคนเป็นพฤติกรรมที่ได้รับมา

เช่น การกอด การหอม บางคน… กำลังใจมาจากการได้รับรางวัล  ถึงจะทำให้เรามีกำลังใจในการทำอะไรต่อ บางคนเป็นวัตถุที่ได้มาแล้วรู้สึกว่านี่คือกำลังใจ ลองหาให้เจอว่ากำลังใจคืออะไร

แล้วอยากได้มาเพื่อตอบโจทย์ความรู้สึกอะไรของตัวเอง? บางทีเราได้คำพูดคำชมมาแล้วไม่ได้ตอบโจทย์ความรู้สึก ดังนั้น คำชมอาจจะไม่ได้ผลักดันทำให้อยากทำอะไรต่อ

ต้องคุยกับตัวเองก่อนว่าหน้าตาของคำว่ากำลังใจเป็นแบบไหน ถ้าเราเริ่มเห็นว่ากำลังใจหน้าตาประมาณนี้แหละ เรารู้สึกว่าถ้าทำบางอย่างแล้วได้ซื้อลิปให้ตัวเองสักแท่งเพื่อเป็นกำลังใจ

เมื่อไหร่ก็ตามที่ไปถึงตรงนั้นก็แค่ซื้อลิปให้ตัวเองแท่งหนึ่ง เพื่อเป็นกำลังใจให้ตัวเองไปต่อ เพราะเราเรียกชื่อได้แล้ว ว่าสิ่งนี้คือการเติมพลังให้เรา ถ้าเราเริ่มรู้ว่าหน้าตาของกำลังใจ

น่าจะมาในรูปแบบไหนที่เติมเต็มความรู้สึกเรา จะไปถึงตรงนั้นง่ายขึ้น อีกอันหนึ่งคือ ลองมองว่าอะไรคือความสุขและความต้องการของเรา? เพราะเวลาทำอะไรที่มีความสุข สิ่งนั้นอาจเป็นกำลังใจได้

บางทีการที่เราจะให้กำลังใจตัวเองได้ แปลว่า เราต้องมองเห็นตัวเองและเติมเต็มตัวเองให้ได้ด้วย ลองมองเรื่องเล็ก ๆ ในตัวเอง มองข้อดีในตัวเองบ้าง  บางทีการชื่นชมตัวเองในเรื่องของรูปลักษณ์

หน้าตา พฤติกรรม คำพูด กิจกรรมที่ได้ทำ พอได้เติมเต็มสิ่งเหล่านี้ด้วยตัวเอง จะสร้างกำลังใจได้ด้วยตัวเอง 

ให้ กำลังใจ อย่างไรไม่ให้หลอกตัวเอง?

หลอกตัวเองก็คือหลอกตัวเอง ให้กำลังใจตัวเองเป็นการพูดถึงตัวเองตามความเป็นจริงที่เกิดขึ้น ไม่ใช่การสร้างคำพูดบางอย่างเพื่อปลอบใจตัวเอง 

เช่น วันนี้เราได้ทำอะไรเพื่อคนอื่น ‘ทำไมเราใจดีจังเลย’ หรือ วันนี้ตื่นเช้ามาแล้วทำทุกอย่างได้ตามเป้าหมาย ตามเวลาที่วางแผนไว้ 

‘เรารับผิดชอบตัวเองดีเหมือนกันนะ’ คือเราไม่ได้สร้างคำพูดเพื่อหลอกตัวเองแล้วนำมาปลอบใจตัวเอง สองอย่างนี้คงแตกต่างกัน

เราจะให้ กำลังใจ คนรอบข้างอย่างไรดี?

คิดว่าง่ายกว่าการให้กำลังใจตัวเอง เราอยากให้อะไรเราก็ให้ เราอยากทำอะไรก็ทำ แต่ว่าการกระทำนั้นหรือคำพูดนั้นควรอยู่บนพื้นฐานของความจริงใจ

เมื่อไหร่ก็ตามที่เราจริงใจ เราอยากให้กำลังใจ การกระทำของเรา คำพูดของเรา จะออกมาโดยที่ไม่ดูเสแสร้ง ออกมาเป็นธรรมชาติ 

ไม่ว่าจะเป็นคำพูด การซื้อของให้ หรือพฤติกรรมที่แสดงออกเพื่อให้กำลังใจจะง่ายมากขึ้น คิดว่าง่ายกว่าการให้กำลัวใจตัวเองจริง ๆ 

ส่งท้าย.. จากนักจิตวิทยาคลินิก

ถ้าเรามีความสุขกับทุก moment ในชีวิตของตัวเองคงดีมาก ๆ ในช่วงเวลาที่เรากำลังเผชิญกับสิ่งต่าง ๆ ที่แย่ รวมถึงอะไรก็ตามที่เข้ามาเป็นวิกฤติ ยังเป็นคนที่เชื่อเสมอว่า

เวลามีอะไรเข้ามา วิกฤติย่อมตามมาด้วยโอกาสบางอย่าง อยากให้มองว่าทุก moment ที่เกิดขึ้นคงแย่แหละ แต่มีอะไรดี ๆ ที่สามารถมองหาได้ไหม? ลอง enjoy กับ moment เล็ก ๆ 

อย่างน้อย… สมมติว่า โควิดมาต้อง Work from home คงแย่ที่รายได้ลดลง แต่อย่างน้อยเรามีเวลาได้อยู่บ้านแบบที่ไม่เคยมีมาก่อน ลองมองอีกมุมว่าเราได้อยู่กับคนในครอบครัว 

อยากบอกว่า ในวันที่แย่ที่สุด ลอง enjoy กับ moment เล็ก ๆ ในชีวิตว่าคงมีอะไรดี ๆ เกิดขึ้นได้เสมอ 🙂