ความรู้สึกที่อยู่ไปก็เป็น ภาระคนอื่น ไม่มีใครที่อยากพบเจอกับความรู้สึกแบบนี้

บทความนี้ Alljit ร่วมกับ คุณรัชดาภรณ์ ศรีวิลัย นักจิตวิทยาคลินิก พูดคุยในทุกประเด็นในเรื่องสุขภาพใจ จัดการกับความรู้สึก อยู่ไปก็เป็น ภาระคนอื่น ความรู้สึกไม่เห็นคุณค่าของตัวเอง

มุมดี ๆ ของความคิดว่าเราเป็น ภาระคนอื่น 

1.ทำให้เราเรียนรู้ที่จะช่วยเหลือตัวเอง อยู่ด้วยตัวเอง

2.ทำให้เราตระหนักถึงความเหนื่อยของคนในครอบครัวที่ดูแลเรา 

3.ช่วยให้เราพยายามปรับพฤติกรรมเพื่อไม่เป็นภาระของคนอื่น 

ที่มาของความคิด “ไม่มีค่า อยู่ไปก็เป็นภาระคนอื่น” 

“สถาบันครอบครัว”

หากครอบครัวคาดหวังในตัวลูกมาก ๆ จนตัวของลูกรู้สึกว่าเกินศักยภาพที่จะทำได้ เช่น อายุเท่านี้ยังดูแล้วดูเองไม่ได้อีก โตขนาดนี้ยังขอเงินพ่อแม่อยู่อีกหรอ เป็นต้น

ทุกอย่างที่ครอบครัวแสดงออกถึงความคาดหวังที่ท่านมีต่อเรา นั้นเป็นเหตุให้เรามีความคิดที่ว่า เราเป็นภาระของครอบครัวหรือเปล่า

“รักโดยไม่มีเงื่อนไข” 

คำว่า “รักโดยไม่มีเงื่อนไข” ที่เราชอบพูดกัน แต่ในบางครั้งเราก็จับความรักเป็นตัวประกัน เช่น “ทำตัวให้ดีนะ พ่อแม่รักหนูนะ” “ทำตามที่ตกลงกันให้ได้นะ พ่อแม่จะพาไปเที่ยว” “ถ้าเรียนได้ที่ 1 พ่อแม่จะซื้อของให้” 

ก่อนที่เราจะได้รับอะไรมักมีเงื่อนไขมาก่อนเสมอ แล้วเมื่อไหร่ก็ตามที่ทำตามเงื่อนไขที่พ่อแม่กำหนดไม่ได้ จะทำให้ลูกกังวลว่าคนอื่นจะมองเราอย่างไร เราเป็นภาระของครอบครัวไหม 

จัดการกับตัวเองอย่างไรดีเมื่อมีความรู้สึกเป็น ภาระคนอื่น?

1.ตั้งคำถามกับตัวเองจากความรู้สึกที่เกิดขึ้น 

ลองตั้งคำถามกับสิ่งที่เราคิด สิ่งที่เรารับรับรู้ สิ่งที่เราเห็นนั้น เป็นแบบนั้นจริง ๆ หรือไม่ เช่น หากรู้สึกว่า เราอายุ 30 ปีแล้ว แต่ยังอาศัยอยู่กับพ่อแม่อยู่ แล้วมีคนอื่นหรือตัวเราคิดว่าเป็นภาระ

ลองถามกับตัวเองก่อนว่า การที่เรายังอยู่กับพ่อแม่นั้น ไม่ใช่ว่าเราต้องการให้พ่อแม่ดูแล แต่ในความรู้สึกจริง ๆ เราอยากอยู่กับพ่อแม่ หรือเปล่า 

2.หาสาเหตุที่ทำให้เกิดความคิดนี้ขึ้น 

สังเกตความคิดตัวเองว่าอะไรเป็นสาเหตุของความคิดและนำไปสู่ความรู้สึกนี้ของเรา  ในความรู้สึกที่เกิดขึ้นนี้ จริง ๆ แล้วความคิดของเรา บอกว่าเราเป็นภาระหรือไม่เป็นภาระ

ถ้าเราหาสาเหตุเจอจะนำไปสู่การจัดการปัญหาได้อย่างเหมาะสม

เช่น สาเหตุ คือการที่เราไม่ช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน เราจึงรู้สึกเป็นภาระ วิธีแก้คือ การเข้าไปช่วยแม่ทำงานจะค่อย ๆ ลดความรู้สึกลงได้ หรือหากพบว่าเป็นสาเหตุที่จัดการไม่ได้ เราก็แค่ยอมรับกับความรู้สึกนี้ที่เกิดขึ้นและเดินหน้าต่อไป 

3.สร้างพลังบวกให้กับตัวเอง 

การทำอะไรก็ได้ที่ดีต่อใจ ดีต่อความรู้สึกของตัวเองหรือทำอะไรที่ทำให้เราได้รับรู้ถึงคุณค่าของตัวเอง  เช่น การออกไปทำค่ายอาสา หรือกิจกรรมที่เราชื่นชอบ 

เมื่อไหร่ก็ตามที่เรารู้สึกว่าเรากำลังตกอยู่ในความรู้สึกเป็นภาระของคนอื่น อยากให้เราได้ลองทบทวนความคิด ความรู้สึกของเราจริง ๆ ว่าการที่เรารู้สึกแบบนั้นเราสร้างขึ้นมาเองโดยที่คนอื่นไม่ได้รู้สึกว่าเราเป็นภาระ

หรือว่าคนอื่นบอกว่าเราเป็นภาระจริง ๆ

เมื่อเราหาคำตอบแล้วลองหาวิธีจัดการและแก้ไขให้ตนเองได้เบาบางขึ้นเพื่อที่จะได้ใช้ชีวิตที่มีความสุข