บางคน มีทุกอย่าง พร้อมแล้วแต่ทำไมกลับยังรู้สึกว่าไม่มีความสุขเลย มันเป็นไปได้ยังไงที่คนที่มีทุกอย่างพร้อมแล้วเขาจะยังรู้สึกไม่มีความสุขอยู่ ? ความจริงมันก็อาจจะเป็นแบบนั้น เพราะบางครั้งการที่เรามีทุกอย่างพร้อมอาจจะไม่ได้เท่ากับว่าเรามีความสุข

บทความนี้ Alljit Podcast X รัชดาภรณ์ ศรีวิลัย นักจิตวิทยาคลินิก พูดคุยทุกประเด็นในเรื่องสุขภาพใจ

เป็นไปได้อย่างไรกับการที่ “ มีทุกอย่าง แต่กลับไม่มีความสุข”

ความเป็นจริงแล้วใครหลาย ๆ คนที่มีพร้อมทุกอย่างแล้ว อาจจะไม่ได้แปรผันว่าสิ่งเหล่านั้นคือความสุข บางคนมีร่างกายแข็งแรง มีเงินจำนวนมาก มีคนรอบกายที่รักและเป็นห่วงแต่กลับยังรู้สึกไม่มีความสุข

จนเกิดเป็นคำถามต่อตัวเองว่า “เรามีสิทธิ์ที่จะมีความสุขเหมือนคนอื่นได้บ้างหรือเปล่า” 

ความจริงแล้วความรู้สึกที่ว่า “ มีทุกอย่าง แต่กลับไม่มีความสุข” เป็นเรื่องปกติของมนุษย์

ความรู้สึกเศร้าหรือความรู้สึกทุกข์ เป็นพื้นฐานที่ทุกคนต้องเผชิญในช่วงเวลาใดช่วงเวลาหนึ่ง และต้องทำความเข้าใจว่าความสุขไม่ได้ผันแปรมาด้วยการที่เรามีทุกอย่าง

เช่นเดียวกับความทุกข์ที่ไม่ได้ผันแปรมากับการที่เรายังไม่ได้มีทุกอย่างในชีวิต เราสามารถหาความสุขได้จากการทำความเข้าใจตัวเอง การหาโอกาสให้ตัวเองได้ลองทำอะไรใหม่ ๆ ในชีวิต สิ่งเหล่านี้คือที่มาของการมีความสุขอย่างแท้จริง

ความเศร้าไม่เคยกีดกันใครทั้งนั้น

ไม่ว่าเราจะมีทุกอย่างหรือไม่มีอะไรก็ตาม ทุกคนก็สามารถเกิดความรู้สึกเศร้าหรือรู้สึกว่าตัวเองไม่มีความสุขได้ บางคนถึงขั้นมองทุกอย่างที่มีในชีวิตของตัวเองเป็นสิ่งที่ไม่มีค่าเลยด้วยซ้ำ

ปัญหาคือเราไม่ทราบถึงความว่างเปล่าในชีวิตที่สมบูรณ์แบบของตัวเราเองมาจากอะไร การที่เรามีทุกอย่างในชีวิตแล้วไม่ได้เท่ากับความสมบูรณ์แบบในชีวิตที่เราต้องการ

อาจมีความขาด ๆ เกิน ๆ ที่เราเองนั้นมองไม่เห็นว่าต้องการให้อะไรเข้ามาเติมเต็ม เพื่อทำให้เราเองรู้สึกถึงการมีทุกอย่างรวมถึงความสุขของตัวเอง

รู้สึกว่าตัวเองไม่มีความสุข

มีจิตแพทย์ท่านหนึ่งกล่าวว่า นั่นเป็นเพราะเราไม่ได้เข้าถึงจิตวิญญาณของตัวเอง หรือไม่ได้เข้าใจในเรื่องจิตใจของตัวเองอย่างแท้จริง คำกล่าวนี้ไม่ใช่คำอธิบายในเชิงศาสนาหรือกระทั่งในเชิงจิตวิทยา

แต่ในเชิงวิทยาศาสตร์นั้นสามารถตอบคำถามได้ มีงานวิจัยที่หลากหลายที่กล่าวว่าการที่เราเข้าถึงจิตวิญญาณ หรือการเข้าถึงจิตใจของตัวเองได้อย่างแท้จริง จะทำให้ตัวเราเองสามารถมีสุขภาพจิตที่ดี มีอารมณ์ที่ดีรวมถึงมีร่างกายที่แข็งแรง

ทำอย่างไรเราถึงจะเข้าใจถึง จิตวิญญาณหรือจิตใจของมนุษย์เราได้

ก่อนอื่นเราอาจจะต้องเข้าใจก่อนว่า การที่พูดถึงจิตวิญญาณในตัวตนของเราคือการที่ตัวเราเองมีความเชื่อ มีการยึดถือ ยึดติดกับความคิดอะไรบางอย่างกับตัวเราเอง

เป็นสิ่งที่ทำให้จิตใจหรือร่างกายเราเชื่อมเข้าหากัน หากเราไม่สามารถมีความเชื่อ ไม่สามารถมีอะไรที่ยึดถือได้อย่างชัดเจนก็จะทำให้เราไม่ได้เข้าใจตัวเอง ว่าลึก ๆ แล้วเรามีความต้องการอะไร

ฉะนั้นการเชื่อมต่อกับจิตใจของตัวเองเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างมากที่จะทำให้เราเข้าใจว่า อะไรคือสิ่งที่ขาดหายและสิ่งที่เราต้องการมาเติมเต็มให้เป็นคนที่มีความสุขได้

การเข้าถึงความสุข ไม่ใช่เพียงแค่การทำความเข้าใจตัวเองเพียงอย่างเดียว

เราต้องถามตัวเองว่า เรานิยามความสุขของตัวเราเองไว้ว่าอย่างไร อะไรกันแน่ที่เป็นความสุขที่แท้จริงสำหรับเรา คนส่วนใหญ่มักจะรู้และเห็นภาพตัวเองชัดเจนว่าอะไรที่ทำให้เราไม่มีความสุข หรืออะไรที่ทำให้เรามีความทุกข์

และต่อให้เราตัดความทุกข์ต่าง ๆ ไปได้ก็ไม่ได้แปลว่าเราจะมีความสุขขึ้นมาทันที คำถามที่สำคัญมากในตอนนี้ที่เราควรถามกับตัวเองคือ “ในตอนนี้มีอะไรบ้างที่สามารถทำให้เรามีความสุขได้” 

ความทุกข์และความสุข ไม่ใช่อารมณ์ที่เป็นขั้วที่อยู่ตรงข้ามกัน แต่สามารถเกิดขึ้นพร้อมกันหรืออาจจะไม่เกิดขึ้นพร้อมกันทั้งคู่เลยก็ได้ ความสุขเกิดได้จากการเข้าใจตัวเอง มองเห็นสิ่งที่ตัวเองขาด

มองเห็นว่าอะไรคือความสุขในชีวิตของเรา และการพยายามเติมเต็มช่องว่างตรงนั้นต่างหาก ที่จะช่วยให้การมีทุกอย่างของเราตามมาด้วยการมีความสุขมากขึ้น