ยินดีต้อนรับทุกคนเข้าสู่โลกซึมเศร้า เชื่อว่าใครหลายๆคนคงเคยได้ลองเข้าไปทำแบบทดสอบเกี่ยวกับโรค ซึมเศร้า กันมาบ้างแล้ว ในตอนที่เราเครียด หรือดิ่งมาก ๆ

บทความนี้เป็นการแชร์ประสบการณ์ของทีมงาน Alljit ที่เคยตกอยู่ในโลกซึมเศร้าเพียงเท่านั้น อาจจะมีบางมุมมองที่สามารถนำมาแลกเปลี่ยนและเป็นจุดเล็ก ๆ ที่จะทำให้เราเช็คตัวเราเองได้

ก้าวผ่านโรค ซึมเศร้า มานานแค่ไหน 

หายแบบที่ไม่ต้องกินยาก็ใกล้เคียง 2 ปี ตอนนี้คงเหลือแค่ความเศร้าที่เข้ามามาปกติ 

ซึมบ้างเศร้าบ้าง เป็น ซึมเศร้า ไหม 

เรารู้สึกว่าโรคซึมเศร้าเป็นกันง่าย แต่เข้าถึงยากหลาย ๆ คนรู้จักโรคนี้เข้าใจบางส่วน หลาย ๆ คนก็เข้าใจผิดแล้วนำไปพูดทำร้ายจิตใจกัน 

สิ่งที่สำคัญความซึมเศร้านั้นเป็นอารมณ์ซึมเศร้าปกติ  หรือ ความซึมเศร้านั้นได้กลายเป็น โรคซึมเศร้า ไปแล้ว …

อารมณ์ซึมเศร้า เป็นอาการทางใจ เมื่อมีเหตุไม่สมหวังมากระทบใจ เลิกกับแฟน ทะเลาะกับเพื่อน งานไม่เป็นไปตามหวัง เงินไม่พอใช้

จะหวั่นไหว ผิดหวัง เจ็บปวด รู้สึกซึมเศร้า พอเวลาผ่านไปหมดไปปรับตัวได้ความซึมเศร้าก็จะค่อย ๆ ลดลงไป 

หากเป็นโรคซึมเศร้า จากข้อมูลของเว็ปไซต์มหิดล กล่าวว่า 

โรคซึมเศร้า เป็นโรคทางอารมณ์ชนิดหนึ่งคือ ผู้ที่ป่วยเป็นโรคซึมเศร้าจะมีความผิดปกติที่มีอารมณ์ซึมเศร้านานต่อเนื่อง ติดต่อกันอย่างน้อย 2 สัปดาห์

ผู้ที่ป่วยจะมีอาการเศร้าอย่างมากจนไม่มีความสนใจในกิจกรรมต่าง ๆ ที่จะช่วยทำให้กลับมามีความสุขสดชื่นเหมือนเดิม เบื่อหน่ายไปในทุก ๆ สิ่ง 

เกิดการเปลี่ยนแปลงในการดำเนินชีวิตต่าง ๆ ตามมามากมาย เช่น กินไม่ได้ นอนไม่หลับ หรืออยากนอนทั้งวัน ไม่อยากทำอะไร รู้สึกอ่อนเพลีย ไม่มีเรี่ยวแรง มองตัวเองไม่ดี และอาจมีความคิดอยากฆ่าตัวตาย 

แต่สำหรับตัวเราเองแล้วจากประสบการณ์ที่ผ่านมา โรคซึมเศร้าสำหรับเรา คือความเศร้ามาก ๆ จนเราไม่สามารถใช้ชีวิตปกติเหมือนเดิม เศร้าจนไม่สามารถอธิบายได้เลย 

คิดว่าตัวเองน่าจะเป็นซึมเศร้าแล้ว เป็นเพราะอะไร 

• เสียงสะท้อนจากคนรอบตัว
• ความรู้สึกของตัวเองหนักขึ้นทุกวัน
• ความสุขเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ทำเป็นประจำก็ไม่อยากทำ 
• ตอนเย็นคือช่วงเวลาที่แย่ที่สุด แต่คำตอบคือเราไม่มีทางรู้ว่าเราเป็นซึมเศร้าไหม จนเราไปหาหมอ

เปรียบเทียบอาการซึมเศร้าที่เกิดขึ้นกับหนึ่งสิ่งจะเปรียบเทียบกับอะไร 

ขอเปรียบมันเหมือนกระถางต้นไม้ที่ตายแล้ว ตอนเราซึมเศร้ามันเป็นแบบนั้น คือ ต้นไม้ต้นนี้เคยสวยงาม แล้ววันหนึ่งมันก็เหี่ยวเฉาลง ด้วยสภาพแวดล้อม หรือเพราะตัวต้นไม้เองก็ไม่ทราบ

มันเหี่ยวลงแต่ยังไม่ตายแต่สุดท้ายต้นไม้ ต้นนั้นก็ยังคงจะกลับมาเติบโตสวยงามได้อีกครั้ง ด้วยการดูแลเอาในใส่ ลดน้ำ ให้ปุ๋ย ให้ยา และสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม

และจริง ๆ ต้นไม้ที่เหี่ยว ไม่สามารถกลับมาสวยงามได้ในชั่วข้ามคืน มันต้องใช้เวลา 

ต้องเจอกับเรื่องร้ายแรงแค่ไหนถึงเป็นโรคซึมเศร้า

สำหรับเราหมอบอกว่าเป็นความรู้สึกช็อค เพราะมีเหตุการณ์หลาย ๆ อย่างที่ทำให้รู้สึกผิดหวังเข้ามาในคราวเดียวกัน จนเริ่มเศร้ามากขึ้นเรื่อย ๆ และเป็นปัญหาในการใช้ชีวิต 

ความเชื่อผิด ๆ เกี่ยวกับการรีเช็คตัวเอง

1. ไม่จำเป็นต้องมีเรื่องมากระทบจิตใจใหญ่ ๆ เสียใจหนัก ๆ แล้วจะเป็นซึมเศร้าเพียงอย่างเดียว บางคนสะสมความเศร้า ความเครียด หมดแพชชั่นมาเป็นช่วงระยะเวลาก็เป็นได้ 

2. สำคัญมากเลย การเข้าทำแบบทดสอบไม่ได้บอกว่าคุณเป็นโรคซึมเศร้า 

สำรวจตัวเองว่ากำลังเป็น ซึมเศร้า หรือเปล่า

• เศร้า อ่อนไหวง่าย เบื่อ ท้อแท้ บางทีก็หงุดหงิดแบบหาสาเหตุไม่ได้
• ความสนใจต่อสิ่งต่าง ๆ ลดลง อาจจะเป็นสิ่งที่เคยชอบทำก็ไม่อยากทำแล้ว 
• เกิดความผิดปกติเรื่องการกิน กินมากเกิน กินน้อยเกิน
• หลับยาก จากปกติที่นอนหลับได้ง่ายก็อาจจะยากขึ้นหรือนอนมากเกิน
• ไร้เรี่ยวแรง ไม่มีพลัง ไม่อยากลุกขึ้นมาทำอะไรเลย
• รู้สึกไร้ค่า โทษตัวเอง โรคซึมเศร้าจะดึงความคิดแง่ลบ มุมมองแง่ลบต่อสิ่งต่าง ๆ มากขึ้น โดยเฉพาะกับตัวเอง เขาจะมุมมองต่อตัวเองว่าไร้ค่า โทษตัวเองในทุกๆเรื่อง ยิ่งกับบางเรื่องที่เขาเคยทำพลาด เขาจะโทษตัวเองและจมกับความผิดพลาดนั้น
• ไม่มีสมาธิ มีสมาธิจดจ่อกับสิ่งต่าง ๆ น้อยลง ระบบประมวลผลทางความคิดช้ากว่าปกติ 
• คิดถึงความตาย คิดจะฆ่าตัวตาย มีความคิดเกี่ยวกับความตายเกิดขึ้นซ้ำๆ บางทีอาจจะมีการวางแผนฆ่าตัวตาย

นอกจากอาการต่าง ๆ ที่ข้างต้น อาจจะยังมีอาการอื่น ๆ อีก ซึ่งเป็น case by case แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น อาการเบื้องต้นนี้ไม่สามารถ การันตีด้วยตัวเองว่าเรากำลังตกอยู่ในสภาวะซึมเศร้าหรือไม่

เพราะการที่เราจะสามารถรับรู้ได้ว่าเราตกอยู่ในสภาวะซึมเศร้าหรือสภาวะอื่น ๆ ได้นั้น ต้องมาจากการวินิจฉัยจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น