IQ EQ เชื่อมต่อกันอย่างไร? เป็นไปได้ไหมถ้าเราจะมีแค่สิ่งไหนสิ่งหนึ่ง

IQ EQ คืออะไร .. 

IQ หรือ Intelligence Quotient

ความฉลาดทางด้านสติปัญญา เป็นคำที่ William Stern เป็นผู้บัญญัติขึ้น เพื่อบ่งถึงระดับเชาว์ปัญญาของแต่ละบุคคล

เราไม่ได้ใช้เพื่อวัดว่าใครฉลาดกว่าใคร แต่เราวัดเพื่อให้เราทราบว่าการเรียนรู้ของแต่ละคนว่าอย่างไร ซึ่งคะแนนของ ของ IQ มีคะแนน

ยิบย่อยในนั้นอีก เช่น ความสามารด้านภาษา การประมวลผล การเรียนรู้สิ่งใหม่ ETC. ซึ่งจะนำคะแนนเหล่านี้มาเพื่อปรับแผนการเรียน การสอนให้เข้ากับเด็กคนนั้น 

IQ เป็นสิ่งที่ไม่สามารถจับต้องได้แต่สามารถวัดเป็นตัวเลขได้จากการทำ Test  แต่ Test ต้องทำโดยผู้เชี่ยวชาญ ถึง IQ จะจับต้องไม่ได้แต่สามารถแสดงออกให้เห็นได้ผ่านพฤติกรรม

ที่แสดงถึงความสามารถในการเรียนรู้ ความสามารถปรับตัวต่อเหตุการณ์ใหม่ ๆ ความสามารถเข้าใจและเชื่อมโยงเหตุการณ์ต่าง ๆ อย่างมีเหตุผล เป็นพฤติกรรมที่มีจุดมุ่งหมาย

เห็นได้ว่า IQ ไม่ใช่ผลจากความสามารถอย่างใดอย่างหนึ่งเราจึงไม่สามารถนำพฤติกรรมใดเพียงอย่างเดียวไปตัดสินว่าคน ๆ นึงโง่หรือฉลาดได้

แบบทดสอบ IQ ทางอินเทอร์เน็ต 

ณ ปัจจุบัน แบบทดสอบมาตรฐานที่ใช้วัด IQ อย่างแพร่หลายคือ Wechsler Adult Intelligence Scale (WAIS) สำหรับผู้ใหญ่

และ Wechsler Intelligence Scale for Children® Fifth Edition (WISC®-V) สำหรับเด็ก มีจำแนกแยกกัน 

แปลว่าแบบทดสอบในอินเตอร์เน็ตก็อาจเชื่อถือไม่ได้ เพราะไม่ได้วัดโดยนักจิตวิทยาที่ผ่านการเทรนตามมาตรฐานมาแล้ว

เราไม่ควรนำตัวเลข IQ มาเปรียบเทียบเด็กแต่ละคนว่าใครเก่งกว่าใคร แต่ควรนำ IQ มาเป็นสิ่งที่ช่วยแนะแนวทางว่าเด็กคนนี้ต้องได้รับการช่วยเหลือด้านไหน เพื่อให้เขาได้เรียนรู้ได้อย่างเเหมาะสม 

EQ Emotional Intelligence ความฉลาดทางอารมณ์ 

คือความสามารถที่จะรับรู้อารมณ์ของตนเองและผู้อื่น  และมีความสามารถที่จะจัดการอารมณ์นั้น ถ้าเราเรารู้จักการใช้ EQ จะทำให้ความสัมพันธ์กับคนรอบข้างดีขึ้น

ทั้ง ครอบครัว เพื่อน แฟน ความสัมพันธ์กับเพื่อนร่วมงาน การทำงานกับคนอื่น ๆ ใครที่มีความฉลาดทางอารมณ์ที่ดีก็จะช่วยเสริมให้สามารถแสดงออกทางพฤติกรรมต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสม

รวมถึงช่วยในเรื่องการเข้าสังคมให้เป็นคนที่อยู่เป็นกับทุกคน และยังช่วยให้มีจิตใจที่มั่นคง ควบคุมอารมณ์ตัวเองได้ดีอีกด้วย

เราจะพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ได้อย่างไรบ้าง

ความฉลาดทางอารมณ์ประกอบไปด้วย 4 อย่าง และจะสามารถจัดการอารมณ์ที่เกิดขึ้นได้ด้วย 4 วิธีนี้

1. การรับรู้อารมณ์ของตัวเอง

มีความสุข เศร้า โกรธ ขยะแขยง กลัว ตกใจ 6 ความรู้สึกที่มนุษย์มี การที่เรามีการรับรู้อารมณ์ของตัวเอง Self- Awareness ที่เรายอมรับได้ว่าในจุดนั้นเรากำลังรู้สึกอะไรอยู่ เช่น มีคนมาพูดไม่ดีใส่เรา

เราไม่ยอมรับว่าเราโกรธ แต่จริง ๆ เราโกรธมาก แต่พยายามเลี่ยงว่าเราไม่โกรธ จะทำให้เราจัดการอารมณ์ตัวเองไม่ถูก

2. การจัดการความคิดที่เกี่ยวกับอารมณ์นั้น

ในทุก ๆ อารมณ์จะมีความคิดที่แล่นผ่านเข้ามาในสมองของเรา เช่น มีคนเดินมาชนเรา เราจึงโกรธทันที เพราะ อารมณ์เกิดขึ้นที่สมอง อย่างในตัวอย่าง ความคิดที่เกิดขึ้นในอารมณ์นั้น เช่น ทำไมซุมซ่ามอย่างนี้

ทำไมหยามกันอย่างนี้ ในบางความคิดอาจมีประโยชน์ แต่บางความคิดอาจไม่เป็นประโยชน์เวลาที่มีอารมณ์ใดผ่านเข้ามาให้มองดูมันอย่างช้า ๆ ที่เรารู้สึกอย่างนี้ นี่เพราะอะไร มีอารมณืใดผ่านเข้ามา จึงทำให้เรารู้สึกอย่างนี้

3. ความเข้าใจอารมณ์และธรรมชาติของอารมณ์

แต่ละอารมณ์ สื่อสารอะไรกับเราบ้าง เพราะอารมณ์เป็นสัญญาณที่บ่งบอกความต้องการลึก ๆ ที่อยู่ในใจเรา หรือ บ่งบอกอะไรซักอย่างในสัญชาตญาน เช่น อารมณ์โกรธ อารมณ์เหงา

อาจจะบ่งบอกว่าเราต้องการมีความสัมพันธ์กับใครซักคน รวมถึงในเรื่องของการเข้าใจ อารมณ์ เกิดขึ้น และหายไป หรือแม้แต่กระทั่ง อารมณ์เปลี่ยนไปเป็นอารมณ์อื่นได้

4. การจัดการอารมณ์

คุณหมอจริง นักจิตแพทย์บอกว่า หากเราฝึก มาทั้ง 3 ข้อนี้แล้ว การจัดการอารมณ์ก็เป็นแค่ส่วนหนึ่งเท่านั้น

เพราะถ้าเราฝึกเข้าใจอารมณ์ของตัวเอง อารมณ์มีที่มาที่ไปยังไง ฝึกดูว่าเราต้องการอะไรจากอารมณ์นั้น ก็จะทำให้เราจัดการอารมณ์ได้ ก่อนที่เราจะไปลงมือ ทำอะไรจากอารมณ์ของเรา

อนุญาตให้ตัวเองได้อยู่กับอารมณ์นั้น รับรู้ เพื่อที่จะการมันได้อย่างเหมาะสม รวมไปถึงเราจะไม่ให้คนอื่นมาทำให้อารมณ์ของเราไขว้เขว ถ้าเราโกรธ เศร้าเสีย ใจ จะทำให้การใช้ชีวิตเราของเราชะงักไป

ทำอะไรไม่ได้เหมือนเดิมเพราะมีอารมณ์ที่ค้างเติ่งอยู่ เช่น เราทะเลาะกับแฟน ทั้งวันนั้นเราอาจจะไม่อยากทำอะไร เมื่อเรารับรู้แบบนี้แล้วเราจะจัดการอารมณ์เราอย่างไรไม่ให้มากระทบกับการใช้ชีวิตของเรา

รีเช็คตัวเองได้ยังไงว่าเราควรพัฒนา EQ เพิ่ม

• ควบคุมอารมณ์ตัวเองได้ยาก เช่น เวลามีคนขับรถปาดหน้า แล้วเราต้องปาดหน้ากลับทันที หรือคำพูดที่ทำให้โกรธมาก ๆ เราโต้ตอบกลับทำให้เขาเจ็บใจเหมือนกัน การกระทำแบบนี้เราจะทำตอนสติหลุดแต่พอสติกลับมาเราจะเสียใจกับการกระทำที่ทำลงไปเมื่อสักครู่ ถ้าเกิดแบบนี้บ่อย ๆ มีคำพูดว่า เราไม่น่าทำแบบนั้นเลย ไม่น่าพูดแบบนีเลย อาจจะส่งผลกระทบที่ไม่ดีกับเราได้
•  ความอดทนต่ำ ใจร้อนเป็นนิสัยได้ แต่ถ้าอยากจะได้อะไรเดี๋ยวนั้นเดี๋ยวนี้เลย อาจจะส่งผลกระทบกับความสัมพันธ์กับคนรอบตัวเราก็ได้ 
• ทำอะไรแบบไม่มีความไตร่ตรอง คิดน้อย 
• อ่านความรู้สึกคนไม่เป็น ขาด common sense มนุษย์มีความซับซ้อน เช่น คนนึง ๆ บอกว่าไม่เป็นไรแต่จริง ๆ แล้วเขาเป็น ถ้าเราเป็นคนที่มี EQ เราจะสามารถอ่านสีหน้า อ่านท่าทางของเขาได้ “อ่านไม่ออก กับ ไม่สนใจ แตกต่างกัน”
• จัดการกับความเครียดไม่ได้ เครียดแล้วไม่รู้จะจัดการอย่างไร ไม่รู้ว่าตัวเองเครียดอยู่

เราจะพัฒนา EQ ของเราได้ยังไง

จากเว็บไซต์ facscompany เขาได้บอกว่า 5 ข้อที่เราสามารถพัฒนา ความฉลาดทางอารมณ์ของเราได้ และสามารถฝึกได้ทุก ๆ วัน

1. เข้าใจอารมณ์ของตัวเองมากขึ้น 

ถ้าเราเข้าใจอารมณ์ตัวเอง ยอมรับอารมณ์ ความรู้สึกตัวเองเวลาที่เกิดอะไรขึ้นจะทำให้เราควบคุมและจัดการอารมณ์ของตัวเองได้ง่ายมากขึ้น ซึ่งการเข้าใจอารมณ์จะเป็นก้าวแรกของการพัฒนา EQ ของเรา

2. ฟังให้มากขึ้น

การพยายามเป็นผู้ฟังที่ดีเป็นสิ่งที่ช่วยพัฒนา EQ ได้ การที่เราพยายามใส่ใจ และตั้งคำถามกับคู่สนทนาจะทำให้เราน่าค้นหา และเกิดมุมมองที่ดีกับคนอื่นได้

3. หลีกเลี่ยงการสนทนาคนเดียว ให้คนอื่นมีบทสนาทาบ้าง

เวลาคุยกับใครพอเราเป็นฝ่ายพูดอยู่อย่างเดียว พูดแต่เรื่องของเราจนลืมตัว เราจะสัมผัสได้ว่าอีกฝ่ายมีอาการเบื่อ หลีกเลี่ยงที่ไม่อยากคุยกับเราอีก ธรรมชาติของมนุษย์ต่างฝ่ายต่างอยากแชร์เรื่องราวกันอยู่แล้ว

เช่นเดียวกันพยายามสังเกตว่าคนอื่น ๆ มีความสนใจในเรื่องอะไร เพื่อจะได้สร้างความสัมพันธ์ที่ดี คอนแนคชั่นที่ดีด้วย

4. พักบ้างในเวลาที่เราอยากพัก

5. REVIEW YOUR DAY

ก่อนนอนให้เราลองพิจารณา ทบทวนว่าใน 1 วันที่เราใช้ชีวิตมาเป็นอย่างไรบ้าง ลองจดบันทึกให้คะแนน อารมณ์ ความรู้สึกของตัวเอง คิดถึงเรื่องที่ทำได้ดี

เรื่องที่ทำให้มีความสุข หรือเรื่องที่ทำให้เราติดขัดในระหว่างวันเพื่อให้วันต่อๆไปเราได้ปรับปรุงแก้ไขให้ดีขึ้น

IQ กับ EQ แตกต่างกัน…?

IQ กับ EQ เป็นคำแพ็คคู่ที่มาด้วยกัน ที่ได้ยินมาบ่อย ๆ คือถ้ามี 2 สิ่งนี้จะทำให้เรามีโอกาสที่จะประสบความสำเร็จในเรื่องต่าง ๆ มากขึ้น แต่ 2 สิ่งนี้ตรงข้ามกันอย่างชัดเจน

เพราะ IQ คือสติปัญญาที่สามารถวัดเป็นตัวเลขออกมาได้ แต่ EQ เกี่ยวข้องกับอารมณ์ที่ไม่สามารถวัดป็นตัวเลขออกมาได้ แต่ทุกคนจำเป็นต้องมีสองอย่างนี้เพื่อให้สามารถใช้ชีวิตได้เป็นอย่างดี

EQ IQ ขาดสิ่งใดสิ่งหนึ่งไปได้ไหม?

EQ กับ IQ อย่างที่บอกไปว่าเป็นสิ่งตรงข้ามกัน (ลองนึกถึงหยินหยาง) แต่คนทุกคนควรต้องมีเหมือนกัน ลองนึกถึงคนที่ฉลาดมาก ๆ แต่ไม่มี EQ เขาอาจจะไม่สามารถทำงาน ใช้ชีวิตร่วมกับคนอื่นได้

ไม่มีมนุษย์สัมพันธ์กับคนอื่น เหมือนที่เราเน้นย้ำกันตลอดว่ามนุษย์เป็นสัตว์สังคมการทำอะไรเพียงคนเดียวทำได้นะ แต่ถ้ามีคนอื่นมาร่วมจอยโมเม้นด้วยแน่นอนว่าต้องดีกว่าการทำอะไรคนเดียวอยู่แล้ว

และในขณะที่บางคนทำงานไม่เก่งเท่าไหร่  แต่เป็นคนที่มีมนุษย์สัมพันธ์ดี  รู้จักพูดคุยมีเพื่อนเยอะ  แปลว่าคนประเภทนี้คือคนที่มี EQ มากกว่า IQ  จะเห็นได้ว่าทั้งสองสำคัญทั้งคู่ 

จะมีอย่างใดอย่างหนึ่งไม่ได้ ถ้าเรามี 2 อย่างนี้ก็จะช่วยให้สามารถประสบความสำเร็จในชีวิตได้ง่ายมากขึ้น