ทุกวันนี้เรายังโบยตีตัวเองกันอยู่ไหม ถ้าใช่ ไม่แน่ว่า สิ่งที่เราต่อว่าตัวเองในทุกๆ วันนั้น อาจมาจากคำพูดของคนอื่นก็ได้ Learn & Share  EP นี้ ขอชวนทุกคนมาทำความเข้าใจ “การตีตรา” หรือ Stigma ว่าคืออะไร

Stigmatization

กระทรวงสาธารณสุขประเทศไทยได้นิยาม  ‘การตีตรา (Stigma)’ เป็นเรื่องของทัศนคติ ความคิด ความเชื่อที่มีต่อการกระทำหรือพฤติกรรมของบุคคลในสังคมที่มีพฤติกรรมแตกต่างไปจากบรรทัดฐานทางสังคม

นำไปสู่การไม่ได้รับการยอมรับจากสังคม การปฏิบัติที่แสดงถึงการรังเกียจ กีดกัน ทั้งทาง สายตา คำพูด การกระทำ ทำให้บุคคลเหล่านั้นถูกแบ่งแยก ถูกจำกัดพื้นที่ทางสังคม หรือที่เราเรียกว่า การเลือกปฏิบัติ   

เช่น คนป่วยจิตเวช”ทุกคน” เท่ากับคนบ้า แล้วก็ถูกรังเกียจ ถูกด่าทอ ถูกกรีดกัน ถูกมองว่าไม่เสมอภาคเท่าเทียมกับผู้อื่น  หรือ ผู้ติดเชื่อ HIV คือ คนที่ใช้ชีวิตไม่ดี มักมากทางเพศ  น่ารังเกียจ  ถูกกีดกัน 

ความเจ็บปวดที่เกิดขึ้น

ผลเสียของการที่เราไปตรีตราคนอื่นโดยเฉพาะในเรื่องอาการป่วย หลัก ๆ คือการเข้าใจผิด นำไปสู้การปฎิบัติต่อเขาอย่างไม่ถูกต้อง เกิดความรังเกียจ ดูแคลน กรีดกันทางสังคม

ซึ่งก็ส่งผลให้เจ้าตัวรู้สึกโดดเดี่ยว บางคนเมื่อถูกตีตรามายาวนาน จึงรู้สึกแย่กับตัวเอง ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง สุดท้ายคก็จะมีแนวโน้มมาเข้ารับการรักษาน้อยลง มันก็มีแต่จะทำให้แย่กับแย่ลง  

บางครั้งเสียงที่เราต่อว่าตัวเองก็มาจากคนอื่น

บางครั้งคำเหล่านั้นที่เราโบยตีตัวเอง อาจจะไม่ได้เกิดมาจากเราแต่เป็นคำที่คนอื่นพูดกับเรา หนึ่งเหตุผลมาซับพอร์ต คือ Social identity  ข้อมูลจาก Verywellhealth

อัตลักษณ์ทางสังคม : ผู้คนสร้างอัตลักษณ์ของตนเองตามกลุ่มเฉพาะที่ตัวเองอยู่  จึงมองว่าคนของกลุ่มอื่นไม่ดี  การตีตราสมาชิกของกลุ่มอื่นอาจเป็นวิธีหนึ่งในการอ้างสิทธิ์เหนือผู้อื่นของกลุ่มตัวเอง    

หรืออีกเหตุผลคือ การติดป้ายให้คนๆ หนึ่งว่า “ดี” หรือ “ไม่ดี” เป็นวิธีธรรมชาติในการหลีกเลี่ยงความพยายามทำความเข้าใจ ความยากของชีวิตคนอื่น หรือประสบการณ์ของคนอื่น   

 การตีตรากระทบต่อใจควรทำอย่างไร

สิ่งแรกที่สามารถทำได้เลยนั้น คือ ถอยห่าง หรืออยุดความสัมพันธ์ กับคนที่ตีตราเรา  เพราะสุดท้ายคนที่เจ็บปวดและต้องดูแลหัวใจเราได้ดีที่สุดคือตัวเราเอง 

สิ่งสำคัญอีกข้อ คือการสร้างความมั่นคงในจิตใจให้กับตัวเอง  สิ่งที่เราเป็นมันคือเรา เรามีคุณค่า เรารู้ว่าเราเป็นใคร และเรากำลังทำอะไรอยู่ เรามีคุณค่าเสมอ 

บทความอื่น ๆ ที่ Alljit Blog

ที่มา :

What Is Stigma?

วันยุติการเลือกปฏิบัต